PÄRATIYA KA SA DI: SO BNAR, SO MIYASOWASOWA AGO SO KIYAPAKAOKITOKIT O MIYAKALALA A PIYAN'KÄW SA TUTULAN

Adn a piyagma a inisugo e Marcos a da pakitokawi ko madakl a taw taman sa da mapasad so kiyasamok sa EDSA, a pinirmaan niyan a oba patay na aya tagoon niyan sa kadato na si Imelda.

Inimbitar e Marcos si Jonsson, Kirst, ago si Curtis a sii makataros ko presidential yacht. Sumiyong siran sa Corrigidor na kagiya ka miyapasad na inuwet siran e Ver ko opisina e Marcos sa giyangkoto a yacht a adn a matatago on a kokoma 30 square feet a makagugunto-guntor a manga bareta a bulawan.

So highway commissioner e Marcos a si Baltazar Aquino na psong sa Hong Kong a aya minos na makasapolo roo makasong para mandadawat iyan so manga "commisssion" a aya kala iyan na $4,539,786.60 a otang ki Marcos o manga supplier a manga Apon ko Philippine highway ministry.

Imanto na misurat si Marcos a siyambiyan niyan so January 17th decree a mapayag so galbk e Imelda a aya chairperson ko opakat a adn a presidential power iyan.

So inisurat e Jack Anderson sii ko Washington Post na miyaaloy niyan non a si Marcos na dimbabanug sa "il'lbng a tamok o manga Apon sa Sierra Madre". Aya osto niyan na aya katataguwan non na sii marani sa Teresa, Rizal a kababaan a Sierra Madre-na so kiyapangalota iran non na minipoon ko kiyalooki ko olan-olan a May sangkaya a ragon ko kinipikilayn e Fabian Ver ko mapa o tunnel a manga 300 yards a katas iyan, 50 feet a kawlad iyan, ago 40 feet a kaporo iyan a pinikikalot o manga Apon ko manga Mirikano, manga taga-Australia, ago manga Pilipino a manga priso ko kiyanggira na talundug a piyamono siran ago inilbng a pd ko manga tamok.

Giyangkai a gawii na pinirmaan e Marcos so PD 1033 a kabaya iyan a maalin so constitution, a pagpdn non so di tanto ilado a Amendment 6 a pakayn niyan so kitarosn niyan ko kadato iyan amay ka mada so martial law "amay ko kiyakokoma ko ron…a adn a emergency odi na threat odi na imminence…"-giyangkoto a manga ammendment na piyakay ko kiyaypos o sawlan.

Giya olan-olan na so manga Marcos na miyamasa siran sa paganay a tamok iran a condominium sa Olympic Towers sa Fifth Avenue sii sa New York. So kiyapakalpas o lima olan na miyamasa siran sa 3 a apartment a miipagoobay niyan; biyayadan niran angkoto a pat a tamok a piyamasa iran sa $4 ka miliyon a aya oosarn iran a ngaran na so kompaniya e Antonio Floirendo a Theaventures Limited sa Hong Kong.

So gagawii ko dapn kasambii ko ragon na si Licaros na miyakaawid a akal iyan. So manga sarowang a taw na kabaya iran a ana international reserves para katalakpan so 3 odi na 4 olan a import requirements ogaid na aya bo a malalamba na so kakatalakpi ko 2 bo a olan-olan. Aya siyowa e Licaros na siyambiyan niyan so maana o basa "international reserves". So andang a maana a giyangkoto a basa na "langon o bulawan, foreign exchange asset a Central Bank ago so net foreign exchange holdings o manga commercial bank." So bago a maana niyan na diron pd so net foreign exchange holdings o manga commercial banks. Angkayno? Kagiya oman-oman na sum'mbay a CB sa daral. So bago a maana niyan na in'pd iran so otang a CB ko foreign exchange assets. Kagiya mawto na so kala o reserves tano na miyatakp, poon sa $844.7 ka miliyon taman sa $1.525 ka biliyon a aya timbang iyan ko kakabayadi ko import requirement tano na badn 4.7 ka olan-olan.

So layok e Marcos a si Eulogio Balao a maguuluwan ko Philippine Reparations Mission sa Japan na piyanimu iyan so manga pkakuwa niyan a kickback a yen na talundug a inusar iyan so diplomatic status iyan ko kiyaawa iyan sa Japan a aawidan niyan so pirak a yen na miyanaros skaniyan sa Hong Kong. Ago siyambiyan niyan so awid iyan a yen sa daral sii sa Berlin and Company a foreign exchange dealer. Inako miyatay si Balao isako August 1977, na piyakatindg e Andres Genito, Jr. so Angenit Investment Corporation an niyan makuwa so manga kickback ago lumika skaniyan sa account sii s Wing Lung Bank sa Hong Kong. Giya a Berlin and Company na initugalin niyan so HK$44,030,378 sii sa Wing Lung Bank.

Imanto a aya dn kiyaipos e Imelda taro sa UN General Assembly na miyamamasaan skaniyan sa $50,000 a platinum a rinti a adn a manga ruby ron, $50,000 a muntiya a rinti ago $58,000 a pin set a adn a manga muntiya on. Isako isa gawii a da pn oto manggulawla na si Vilma Bautista a private secretary niyan na biyayadan niyan so bulawan a pendant a adn a manga muntiya ago emerald on sa $18,500; so bulawan a sising a adn a muntiya on ago emerald sa $9,450; ago so bulawan a adn a muntiya on sa $4,800.

Migay si Marcos sa $1,500,000 sa Tufts University sii sa Boston para ko professorial chair in East Asian and Pacific Studies at the Fletcher School of Law and Diplomacy. Kiyatukawan o manga istudyante ago so manga professor so kapopoonan o pirak na da iran dn kuwaa so pitaro a donation. Para di kayaan si Marcos na biyayadan niran so mbarambarang a seminar ago lecture.

Biyayadan e Imelda so piyamamasa niyan a bulawan a salay ago rinti a lilikosan sa emerald, ruby ago muntiya sa kokoma $450,000; ago bulawan a sising a adn a emerald ago muntiya a id'dpil on sa kokoma $300,000; ago bulawan a pendant a tataguwan sa muntiya, ruby, ago tlopolo ago siyaw a emerald sa kokoma $300,000.

Imanto a gawii na kokoma oman lalan sa Metro Manila na titimuan a taw a di iran dindbakaan so manga lata, kudn ago so manga kara a di iran diplalis so nagaran o party e Ninoy Aquino: "LABAN! LABAN! LABAN!" Miyakataban si Imelda sa mala a kiyapakataban niyan sii ko kiyambutuwa. Si Ninoy a klaro a aya pakataban na da bo makataban ko kiyambilanga ko buto.

Imanto na pinirmaan e Marcos so PD 602 a siyugu iyan so langon a pabubulawan (gold producers) a pasaan niran so manga bulawan iran sa CB. Sii ko olan-olan a September na piyaguluwan niyan so kiyalkai ko bago a Central Bank Refinery and Mint sii sa Quezon City.

Pipoonan e Steve Psinakis so investigation niyan ko Marcos treasure hunt. So manga report iyan na sii miyailay ko 24 part series sa Philippine News poon ko olan-olan a June 1978. Raraksan oto sa manga tuladan para mipayag a piyur a giyangkoto a investigation niyan. Sii ko miyaypos a ragon inako October 1977 na si Psinakis e mi-mastermind ko kiyapalaguy e Eugenio Lopez, Jr ago si Sergio Osmena III. Sii siran tumiyaros sa Hong Kong ko kiyapalaguy iran sa priso sa Manila. Na talundug a sumiyong siran sa Amirika ago kiyabgan siran sa political asylum.

Sii ko kiyaipos sumung e Imelda sa Russia na miyanaros skaniyan sa New York na talundug a miyamamasaan skaniyan pman. Miyamasa skaniyan sa antique sa arga a $193,320; Ming Period a side table sa $12,000; mbala a Georgian mahogany Gainsborough armchair sa $24,000; Sheraton double-side side desk sa $6,240; George II wood side table with marble top sa $11,600-ago inusar iyan a consulate a Pilimpinas sa New York para di skaniyan makabayad sa sales tax. So kiyapakalpas o pito gawii na minggasto skaniyan sa $2,181,000 ko isa bo a gawii! Aya piyamamasa niyan na rinti a platinum a lilikusan sa emerald ago munitya (a pasad a Bulgari) sa kokoma $1,150,000; salay a lilikusan sa ruby, muntiya, ago emerald sa $330,000; sising a adn a heart-shaped a emerald on sa $300,000; 18 carat a aritis a lipit a muntiya sa $78,000; ago pendant a d'dpilan sa canary diamond, ruby ago emerald. Na taros a sumiyong skaniyan sa Hong Kong a tiyarima o isa a Cartier representative, na si Imelda e adn a madakl a matitimu iyan a manga ala e arga a bato sa duniya -inako 1978.

Sii sa Valduz na so manga ngaran o manga kompaniya na oman-oman kasambiyan. So Azio Foundation na siyambiyan sa Verso, so SCOLARI na siyalin sa Valamo ago so Xandy na siyambiyan sa Wintrop.

Si Baltazar Aquino na piyamankaw niyan so 10-15% o pondo ko public highways. Sangkai a gawii na $407,322.07 e tiyago ko account iyan sa Berlin and Company.

Mimbaloy si Imelda a chairman o cabinet committee para ko programa a BLISS (Bagong Lipunan Site and Services), a aya kibr ko langowan o social ago economic development.Tiyarima niyan so atastanggonangan iyan para ko "11 a kailangan o manosiya" ko programa niyan a Human Settlements Plan, 1978-2000. Isako 1986 na so bilangan o Pilipino a maapd ko kamimiskini na miyatakp sa dowa poon sa 18 ka milyon inako 1965 taman sa rumiyaot sa 35 ka milyon a taw. So ecological balance o ingd tano na miyabinasa a tanto ka miyakababa so bilangan o kalasan tano sa ipoon sa 75% na mimbaloy a 27%.-ana 39 ka milyon a acres a kalasan a miyabinasa a inisabap ko kakayo. Giyaya so BLISS.

So ndarudupa a Marcos na pikanduriyaan niran so 25 a ragon a kiyakawinga kiran minggasto siran sa $5 ka milyon. Adn a matitibaba a piyangmbaalan a plata a pagdaan a pakikitunda sa walo a manga puputi a manga kuda.

Duwa a representative a poon sa Standard Chartered Hongkong Trustee, Ltd. -si P.L.A. Vine ago si Wang Lai Hung na binisita iran a Malacanang. Ana kapasadan a pimbaalan niran. Si Vine na komiyasoy sa Manila isako December 5, 1980 na inituuna iyan si Rolando Gapud a aya maporo a financial adviser e Marcos ago so mapuri e Gapud a si Jose Y. Campos a isa ko manga miningginawai a tanto e Marcos. Duwa timan a trust account-so isa ron na daral na so isa ron pman na piso-a likaan sa Security Bank and Trust Company (SBTC). Si Campos na aya minirma para ki Marcos. Giyangkaya a duwa a account na rk o trust sii sa Hongkong aya pman a kirk sa giyangkoto a trust na si Imelda ago si Marcos. Mandaydi na sapolo pn a pd a likaan sa SBTC-700,7710,7720 ago so manga pd na deed of trust iyan a pipasadaan a Standard Chartered ago Security Bank. Aya ibarat iyan na so deed of trust ko account 7730 na pipasadaan o Beneficio Investment, Inc. a kompaniya sa ingd a Panama ago a SBTC a aya kirk ko account a Beneficio Investment a kikibrn ago rk pman a Standard Chartered para ki Marcos ago ki Imelda. Makaliyoliyo ko manga account iran sa Hongkong na adn a manga pd a account iran a likaan sa Switzerland: sii sa Credit Suisse, Banqque Paribas, Lombard Odier et Cie, Swiss Bank Corporation, Swiss Volksbank, Finanz AG, Trade Development Bank ago Bank Hoffman. Adn a account a likaan sa Barclays sa London. Ago sii sa manga bangko sa Cayman Islands ago sa New Hebrides. Sii sa Amerika na adn a 83 a account iran ko 9 a manga bangko a maapdon a Lloyds Bank ago California Overseas Bank sa Los Angeles, Redwood Bank sa San Francisco, ago Irving Trust, Citibank, Chase Manhattan, Chemical Bank ago Manufacturers Hanover sa New York. So pirak na badn psold. Si Lucio Tan na pmbayadan niyan si Marcos sa P100 ka milyon oman ragon. Kabasa e Gapud na si Tan "na pd skaniyan ko opakatan a p'pakakowa sa presidential decrees ago letters of instructions ki Marcos para ko ikaguguna iran a duwa ka taw". Si Marcos na ipapaliyogat iyan so 60% o shares o holding company e Lucio Tan a Shareholdings Inc. a aya kirk sa Fortune Tobacco, Asia Brewery, Allied Bank ago Foremost Farms. So kadadaya e Tan ki Marcos na bnar mambo ko manga cronies a lagid e Silverio a rkiyan so Delta Motors. Kokoma P10 ka milyon a pirak a ipndiposito oman pito gawii sa SBTC, sa Hong Kong ago ko manga account iran ko manga bangko sa Switzerland a kikibrn o manga foundation niran. So kababaloy e Gapud a chief financial advisor na miyakakuwa skaniyan sa pira gatos ka miliyon a daral ko manga shares o pitibarangan a manga kompaniya lagid o sa banking, insurance, mining, shipping, oil, sugar, coconut, manufacturing, construction.

Adn a walay a piyamasa sa 4 Capshire Drive sa Cherry Hill sii sa New Jersey (aya osto na marani oto sa Philadelphia a ron dimagiskuwela si Bongbomg sa ngkaya a oras) para pkaosar o manga suguun ago si Bongbong. So manga Marcos na da iran daraynon'n so kasaragon a kapamasa sa lupa ago walay. Giyaya a ragon ago so sambi a ragon a 1979 na miyamasa siran sa 2 a tamok-isa sa Princeton Pike sa Priceton a 13-acre a lupa para ko wata iran a babay a si Imee isako sisii sa Princeton. So isa on na walay sa 19 Pendelton drive sii sa Cherry Hill para mausar e Bongbong na sii tatagoon sa ngaran e Tristan Beplat a miyawna a maporo o American Chamber of Commerce sa Pilimpinas.

Sii ko miyakaduwa gawii sangkaya a olan-olan na si Imelda na miyakanggasto sa $280,000 para sa salay a lalapayan sa emeralds ago muntiya; $18,500 para sa binaning a bulawan a baag ana matiburon non a muntiya. $8,975.20 para sa 20-carat a aritis a lipit a adn a 24 a muntiya; ago $8,438.10 para sa 18-carat a aritis a lipit ana 52 a muntiya; ago $12,056.50 para sa 20-carat a bulawan a aritis a lipit a ana muntiya on.

So gold reserves na p'pakala oman ragon ipoon ko 1978 taman sa 1980 sa 1,900,000 ounces odi na 8 metric tons oman ragon a kokoma timabang o local production. Sa giyangkai a olan-olan na so arga o bulawan na rumiyaot sa $875 oman ounce. Mandaydi na so pat a chamber of commerce-European, American, Japanese ago Australian-na miyakaliyo siran sa position paper a sii makaukit ko di ran di kanggigiluba sa new investments. Tanto iran a sasangkaan so red tape, corruption ago so manga kadidiyamanan a infrastructure. Aya matatago ko piyakaliyo iran a position paper na da dn makapiya so kapnigosiyo sa Pilimpinas.

Diyarpaan e Marcos so kalilimod a American Newspaper Publishers Association (ANPA). Mandaydi na piyakalangkap o Manglapus' Movement for a Free Press (MFP) so tito a masosowa a Pilimpinas. Pitibaba a White House a da niyan kitapiyan'n ki Marcos.

Piyamasa e Imelda so Webster Hotel sa West 45th Street a magaarga sa $1,577,000. Biyaloy niyan si Gen. Romeo Gatan a limited partner iyan. Si Gatan e dumiyakp ke Ninoy sii ko kiyapooni ko Martial law.