SA MUTUO KA O DILI: ANG KINATU-URAN, ANG MGA NAHITABO LIKOD SA PINAKADAKONG PAGPANGAWAT SA ATONG KAAGI BILANG USA KA NASOD

Usa ka pagsaysay gihimu ni

CHARLIE AVILA




Abril 1981

Gi-dissolve abg Rayby.


Abril 1981

Sa makadaghanang okasyon naganunsyo si Marcos ug bag-ong konstitusyon base sa French model. Nagalakip kini sa paghatag kaniya ug tanang opisyales sa gobyerno sa lifetime immunity gikan sa mga bisan unsang ligal nga aksyon kontra sa ila.


Mayo 1981

Upat pa ka foundation ang nahimo - Vibur, Avertina, Spinus, Palmy.


Hunyo 1981

Gi-dissolve ang Valamo.


Hulyo 1981

Gilansar ni Imelda ang KKK o Kilusang Kabuhayan at Kaunlaran usa ka paglihok para sa nasudnong panginabuhi. Pareho lang usab kini sa uban pa niyang mga proyekto kung hain wala siyang panibagan sa publiko ug sa kwarta nga gigasto niini. Nahibaluan nga daghan sa mga proyekto ug mga kontraktor ini ang himohimo lang ug nikabat ang panlimbong sa P198,000,000.


Agosto 25, 1981

Sa pamaagi ni Vilma Bautista nakapalit si Imelda ug mga alahas sa New York balor $1,100,000 ug uban pa nga balor $385,000.


Agosto 27, 1981

Nipalit si Imelda ug $610,640 balor nga mga antiques


Setyembre 1981

Pinaagi kay Glecy Tantoco, napalit si Imelda ang estate ni Leslie R. Samuels sa New York balor $5,590,000. Apil na niini ang mga rare books, paintings ug muebles. Ang PNB, pinaagi ni Oscar Carino, naghatag o nidugang sa $5,450,000 para sa pagpalit niadtong maong estate.


Setyembre 1981

Bisan kulang ug pundo sa dolyar si Rason para makapalit ug $350 milyones nga makina (cargo handling equipment) nisulti kini nga dili niya kinahanglan ang kwarta. Pero gimanduan siya ni presidente nga pahimuon ug request para sa maong kantidad, ug kini naaprubahan sa Monetary Board sa rekomendasyon sa MEDIAD - Management of External Debt And Investment Accounts Department. Kini nga maong kantidad wala nadawat ni Rason kun dili gipadala kini sa New York para ipalit sa Crown Building balor $43,500,000. Gigamit ni Marcos ang Lyra Corporates usa ka Netherlands Antilles Company para mupalit niadtong building. Si Gapud ang nagpalihok sa pagpalit sa mga real estate ug siya pud ang magplano kung sa unsaun ang pagpalibog sa mga sitwasyon ug transaksyon para matago ang tinuod nga mga pangtitabo. Ang oposisyon nga gipatalsik ang nakasakop sa ilang mga panlimbong sa tabang usab sa mga special agents ug ubang mga tawong nakahibalo.


Setyembre 15, 1981

Si PNB President Domingo nag-awtorisa ni Carino sa pagbayad sa 2 ka tseke balor $4,450,000 alang sa downpayment para sa Crown Building sa New York.


Setyembre 30, 1981

Usa ka memo niadto kang PNB President Panfilo Domingo nagamando sa pagpagawas ug $200,000 gikan sa Intelligence Fund Account No. 2 para sa gastos ni Imelda sa iyang pagadto sa Iraq.


Oktubre 01, 1981

Napurma ang Makati Business Club usa ka grupo nga nagsibya sa ilang pagkontra ni Marcos ug ang iyahang mga economic policies.


Nobyembre 1981

Ang Maler Foundation gipalit sa Swiss Bank Corporation, Geneva niadtong 1968, gihimo na ug usa ka foundation.


Nobyembre 17, 1981

Gipalit ni Imelda ang Herald Center sa New York balor $17.4 milyon ug nahuman ug bayad niadtong Pebrero 17, 1982 gamit ang Voloby Corporation, usa ka nonentity, busa usa ka buyer. Mo balor tanan ug $19,430,000 ang gibalhin/gipadala gikan sa mga bangko dinhi sa Pilipinas pangadto sa US accounts. Ang mga nisobra nga kwarta gigasto ni Imelda para sa iyahang mga alahas.


Disyembre 1981

Ang ambisyosong proyekto ni Laya para mapadako ang kita sa CB gold assets nagsugod karong bulana. ang gihmo dinhi ang pagbaylom sa mga gold bars sa CB ngadto sa mga foreign financial institutions, kalagmitan sa London o New York. Kini gitawag ug "location swap" kung asa usa ka representante gikan sa ubang foreign institutions ang gadawat sa mga na-deliver nga gold bars sa CB ug siya ang responsable sa pagpadala niini. Dayon mubayad ang CB para sa swap fee nga mulabot sa shipping, handling ug insurance cost. Masayon ra kaayong magbaligya ug gold sa ingun ani nga sitwasyon pero madali nga mo sabat si Laya o ang CB nga ila kining gihimo para mag-stockpile para sa atong reserves. Pero ang tabi nagapadayon ra gihapon nga naay usa ka Pilipino nga nagapamaligya ug 525 toneladang gold balor $5 bilyones. Ang tabi misugod tungod siguro sa gold leasing program - ang 525 tonelada nga unta mubiya sa Manila niadtong Enero 4, mao usab ang adlaw sa lehitimong pagpadala sa 100,000 ounces (2.84 tons) sa guwas sa nasod. Mahuman ato ang gold reserves sa nasod naa nalang sa 1,550 ,000 ounces 0 44 tonelada.


Disyembre 1981

Si Laya nakadawat ug sulat gikan ni Marcos. Ug ang CB gi-aprubahan ang $8,000,000 para sa konstruksyon project didto sa Iraq para sa CDCP ni Cuenca. Si Gapud ang naghatag ug piso para sa pagpalit sa dolyar gikan sa 7700 accounts sa Security Bank and Trust Company. Gipalit ni Cuenca ang dolyar dayon si Gapud na ang nahibalo pagkahuman. Ang kwarta gipadala sa New York, nga parte lang sa bayad sa Herald Center. Si Benidicto usab nagpadala ug kwarta gikan sa iyahang Traders Royal Bank. Si Genito uasab nagpadal ug kwarta gikan sa Angenit. Usa ka paghinabangay nga gihimo sa mga crony ni Marcos, ang paghimo sa iligal nga "wire fraud" ug ang CB na gasawsaw sa kaugalingon niyang baluod.


Disyembre 30, 1981

Si Fe Roa Geminez ang naghimo sa 3 ka fund transfers: 1) $100,000 didto sa Hanover Trust , Danaos usa ka corporate name sa usa ka jeweler nga si Bulgari; 2) 3 ka tseke $830,000, $90,000 ug $150,000 para ibayad kang Mario Bellini, uas ka Italianong art dealer; 3) 2 ka tseke nga $80,000 ug $51,350 para kang Isi Fischzang usa ka jeweler nga naa sa National Bank of America. Si Glecy Tantoco nakahatag na kang Bellini ug duha tseke balor $1,000,000 niadtong Disyembre 26. Ang nasulat ni Fe nga si Bellini naa pay balanse nga $1,070,000 para sa iyahang Flemish paintings. Ang mga gipamalit gipadal sa Malacanang niadtong Enero 12, 1982.


1982

Gikuhaan ni Marcos ang tanang budget sa mga ahensiya sa gobyerno ug 18% sa pagmando sa IMF. Pero wala mahilabtan ang mga programa ni Imelda.


Enero 22-28, 1982

Gipareimburse ni Imelda ang $5,021,136 nga iyang gipalit ug alahas ug uban mga art works didto sa HongKong ug Milan, Italy.


Pebrero 1982

Nidawat ug $4.65M si Glecy Tantoco gikan sa Security Bank para ipamalit ug Flemish Paintings balor $4M ug Silver service balor $428,000. Nipalit pa siya ug mga artworks kang Jack Tanzer balor $2M nga unang gibutang sa panagiya sa Rustan's dayon gibalhin sa Metropolitan Museum of Manila.


Pebrero 1982

Ni-abot si Ron Lusk (dili tinuod nga ngalan) dinhi sa Manila para i-arrange ang confidential shipment sa 50 nga tonelada nga gold gikan sa Switzerland. Siya usa ka bisita ni Ver ug ni Gen. Cannu nga sikat sa pagsmuggle, pagpalupad, ug helicopter ug Boeing 747 o sa paghimo sa bisan unsang butang. Matuod pa ni Lusk, gipakita siya ni Cannu sa mga gold bars nga nakatago sa ilalum sa usa ka warehouse gawas sa Manila. Niingun usab siya nga ang kining mga gold bars may markang Hapon o Intsik. Ug kini nakasulod sa copper boxes. Giplano na ni Lusk ang pagpadala sa maong mga gold bars sa Switzerland pero giundang ug kalit ang maong misyon sa wala kahibaling rason. Ang ilang bana-bana nga basin gigamit ra si Lusk para sa pagfront niing panglimbong.


Mayo 1982

Giusob sa Central Bank ang format sa ilang reporting sa External Debt. Ang mga revolving credits nga usa ka short-term borrowing giwala na nila sa report ug tungod niini ang bag-ong utang balor na lang ug $11.5 bilyones maggikan sa $16 bilyones niadtong karaan pa ang format sa pag-report. Tungod niini napagawas nila nga nimaba ang utang sa Pilipinas ug $4.5 bilyones. Gi-apil usab nila sa pagusob ang depinisyon sa debt service ratio ngadto sa 20% lending limit. Ug gausob-usob pa sa maong ratio sa mga sumulunod nga tuig. Kini nagatugot sa pagpamaylo sa gobyerno ug short term ad infinitum nga dili makaistorbo sa maong ratio.


Agosto 12, 1982

Usa ka telex gipadala kang Gapud: "Further to conversation 1:30 a.m. this date our time with your office the money has been placed in position by the Saudi National Bank in Madrid to purchase the first 6,000 tons metric of product discussed. Bill Erbe, President, ITM." Kani ba ang mahimong ebidensya nga si Marcos anaay dakong kantidad nga metal o dili ba nga gapadalagan siya ug usa ka dako nga pagpanlimbong.


Agosto 19, 1982

Si Andrew Genito ni-withdraw ug $1M gikan sa Wing Lung Bank sa Hong Kong ug gidala kini didto kang Marcos bag-o siya nibisita sa Washington. Nihatag usab si Danding Cojuangco ug $500,000 ngadto kang Imelda pati na si Domingo (PNB) naghatag ug $200,000. Si Lucion Tan, JY Campos, ug si Nemesio Yabot naghatag usab ug dakong kantidad para niining pag-bisita.


Setyembre 14-25, 1982

Nipalit si Imelda ug usa ka black fox trimmed Stole balor $3,500, mga alahas balor $133,500 gikan kang Fred Leighton, Cartier balor $52,000, ug mga portraits sa iyang kaugalingon ug kang Marcos nagihimo ni Ralph Cowan balor $62,000.


Oktubre 16, 1982

Ang kasunduan sa Pilipinas ug ang US bases niadtong 1979 naghatag ug $500M para sa kompensasyon sa sulod sa lima ka tuig. Ang maong kasunduan mahuman unta niadtong 1984 pero si Reagan naghangyo ug usa ka negosasyon. Ang renta nikabat ngadto sa $900M sulod sa lima ka tuig, kini magasugod sa Oktubre 1, 1984. Kini na kasunduan nagpasulod sa kinahanglang dolyares sa nasud.


Oktubre 1982

Ang basehan sa Consumer Pricing Index (CPI) giusab gikan sa tuig1972 ngadto sa 1978. Ug sa madali nga pamaagi ang Central Bank nagpamaba sa external debt ug nagpataas sa purchasing power sa Piso. Nagataas ang gold reserves hanggtud sa 1,866,000 ounces.


Disyembre 1982

Ang pinaka-dakong pagpamalit sa mga Marcos ang yuta sa 40 Wall Street balor $70,126,228. Kining kwartaha nagagikan sa duha nga accounts nagi-manage ni Gapud didto sa Traders Royal Bank ug mga pundo sa Philippine National Oil Company. Si G. Velasco, ang presidente sa PNOC, nagmando sa iyang treasurer sa pagbalhin sa mga kitang dolyares gikan sa oil exports ngadto sa PNOC account sa Chemical Bank, New York ug gi-reimburse siya ni Gapud ug piso gikan sa 7,700 accounts. Ang official buyer niadtong yuta sa 40 Wall street ang Nyland Corporation, usa ka Netherlands Antlles Off-shore Corporation nga naay tulo ka share holders: Beneficio Investments Inc., Excelencia Investments Inc., ug Bueno Total Investments Inc. Kini tanan mga Panamanian companies nga gihimo ni Gapud niadtong 1980. Ang duha ka Hong Kong trust accounts didto sa Standard Chartered Hong Kong Trustee Ltd. ang nagatag-iya sa maong mga kompanya.


Enero 1983

si Imelda ang ga-host sa unang Manila International Film Festival ug nagpatukod siya ug Film Center balor $21,000,000 ug gi-puan pa kini ug $4M gikan sa mga government agencies, ministries ug Central Bank.


Pebrero 02, 1983

Sa kini nga adlaw usa ka empleyado sa bangko didto sa Luxembourg naghatag sa US authorities ug mga photocopies sa mga notarized documents sa mga pagbaligya nga nagalakip sa tulo ka bulto nga gold mo tutal ug 4,207,138 bars, ang usa 12.5 kilo ang gibug-aton ug nakapangalan sa Banco Central. Kini nga mga gold bars mukabat sa 52,589 tonelada nga mubalor ug $800 bilyones. Usa ka memorandum naapil didto sa agreement nga gipirmahan ni Konsehala Candelaria V. Santiago, ang "Trusted woman of President and Secret seller". Didto sa Central Bank, ang reserves nibagsak sa 289,000 ounces, usa ka bagsak nga mukabat sa 1.6 milyones ounces (44.8 metric tons) gikan sa usang tuig. Kini midoble sa kantidad niadtong 1972 nga mao ra usab gihapon ang palusot nga liquidity crisis, mao nang kinahanlan nilang ibaligya ang gold para sa gikinahanglang foreign exchange.


Abril 20, 1983

Masakiton na kaayo si Marcos karon sa systemic discoid lupus pero wala ni gapugong sa iyaha sa pag-deal sa mga gold. Ang mga tawo ni Marcos gi-imbetahan si John Doel nga nag-negotiate ug 9 ka kontrata kang Domingo Clemente ug Pedro Laurel, mga tawo ni Marcos, nga nagsulti nga ang gold nga gipangutana gipanag-iya ni Marcos ug ang kantidad mulabaw sa 5,250 tonelada nga unang gi-storyahan .


Mayo 16, 1983

Masakiton na kaayo si Marcos karon sa systemic discoid lupus pero wala ni gapugong sa iyaha sa pag-deal sa mga gold. Ang mga tawo ni Marcos gi-imbetahan si John Doel nga nag-negotiate ug 9 ka kontrata kang Domingo Clemente ug Pedro Laurel, mga tawo ni Marcos, nga nagsulti nga ang gold nga gipangutana gipanag-iya ni Marcos ug ang kantidad mulabaw sa 5,250 tonelada nga unang gi-storyahan .


Mayo 28, 1983

Si Norman Lester "Tony" Dacus gikan sa 2 ka offshore companies sa Bahamas- ang Remington Ltd. ug Bistre Ltd. - nagtagbo kang Marcos ug Fabian Ver ka-upat ka beses para sa mga gold transactions: 1) delivery sa 60 tonelada nga bulawan kada simana nga mo tutal ug 15,600 ka tonelada, ang presyo nii naa sa $400 kada ounce; 2) 10 tonelada kada simana nga mo tutal ug 4,000 tonelada sa parehong presyo. Gi-pirmahan ni Marcos ang mga kontrata busa usa ka tagbaligya. Ang duha ka kontrata nagpakita nga ang mga gold bars (10 kilo kada usa) naay tatak sa Central Bank. Ang unang transaksyon sa gold naa na sa Hong Kong pero ang ikaduha naa pa sa United Coconut Planters Bank. Niingon si Gapud nga nakit-an niya ang mga gold bars didto sa UCPB niadtong 1983 ug mga 100 tonelada ang kantidad sa iyang nakikt-an.


Mayo 30, 1983

Si Fe nagpirma sa tseke para ibayad sa $577,920 nga mga alahas. Mulabay ang duha ka simana nipirma na pud siya ug balor $635,000. Nihatag usab siya kang Bellini para bayad sa art works balor $8,300,000.


Hunyo 1983

Si Imelda nasobrahan ug kadismaya kay wala siya imbitaha sa kasal ni Prinsipe Charles ug Prinsesa Diana, tungod niini nagdesider siya nga pabunggahon ug maayo ang kasal sa iyang anak nga si Irene. Nahitabo ang kasal sa Sarat, Ilokos Norte ang gigikanan ni Marcos ug Ver. Gihimo ni Imelda ang lugar sa pagkamaanindot nga 17th century Spanish colonial town ug giusob niya nag mga balay ni Marcos ug Ver para ingnon nga gagikan sila sa prominenteng pamilya. Ang mga payag-payag giilisdan ug mga European houses, ang uban niini mapoy-an ug ang uban pakita lamang. Ang nagasto para lamang niini mukabat sa $10,000,000 ug kini gi biay-biay nga sobrahan ka pagarbo o matawag nga "edifice complex". Si Imelda nagatukod usab ug daghan pang mga estado sa nagkalain-laingh parte sa nasod.


Agosto 07, 1983

Si Marcos ni-agi sa sekretong transplant para sa iyahang bato (kidneys). Ang operasyon wala mi langpos ug gakinahanglan pa siya ug lain pang operasyon mahuman ang usa ka tuig. Masakiton kaayo siya niadtong niuli si Ninoy mao katong diliul pa siya ganahan nga muuli kini ug niingon nga sa musunod nga bulan na lang. Pero si Ninoy wala gapadala ug niuli siya sa sulod sa duha ka simana lamang.


1983

Maggikan kang Marcos ngadto sa mga opisina sa private secretary, nagpadala kini ug mga telexes naggasulti sa mga foreign creditors nga ang Pilipinas dili na makabayad sa iyang mga utang sa gawas. Kini ang unang senyales nga dili na mao ang panghitabo, nga nag dolyares pangitaon na kaayo ug nga ang Central Bank ginakawatan sa usa o pipila ka tawo.


Setyembre 09, 1983

Maggikan kang Marcos ngadto sa mga opisina sa private secretary, nagpadala kini ug mga telexes naggasulti sa mga foreign creditors nga ang Pilipinas dili na makabayad sa iyang mga utang sa gawas. Kini ang unang senyales nga dili na mao ang panghitabo, nga nag dolyares pangitaon na kaayo ug nga ang Central Bank ginakawatan sa usa o pipila ka tawo.


Oktubre 14, 1983

Si Laya ug Virata niadto sa New York para magkigpulong sa 10 nga mga international leaders ug gipahibalo nila nga ang Pilipinas walay kapasidad nga mubayad sa mga kautangan niini nga moabot sa $24.6 bilyones. Ang atong international reserves $1.43 milyones na lamng matud sa report pero sa tinuuray kini $430 milyones na lamang. Tungod ini naghangyo sila para sa usa ka moratorium ug sa pag usob sa iskedyul sa pagbayad. Ang mga bangkero nakahibalo nga si Marcos nagatuo nga angn Central Bank iyahang private reserve ug tungod ani $400 milyones ang nangawala (capital flight). Ang Central Bank wala lang nagpakita sa dili tinuod kung dili nagasulat ug bakak ug dili makatuohan nga mga pigures sa ilang mga papeles. Usa ka konpidensyal nga report gikan sa World Bank nagaingon nga ang mga nakontrata nga mga foreign loans gikan sa 1978 hangtud 1982 wala miabot sala ilang mga benipisyares ug ang kwarta para niadto nangawala. Sa mando ni Marcos si Laya nagpabuhat ug mga palsipikasyon sa mga dokumento niini, mahitungod sa $30 milliion nga utang ni Razon, ang iligal nga pagpalit ug foreign exchange sa CDCP balor $8M ug ang pagsaylo sa $70 M nga kwarta sa PNOC - kini tanan naga sukwahi sa mga balaud sa Central Bank.




[ Previous | Homepage | Nextpage ]